10. Sınıf Dil ve Anlatım Kitabı Cevapları EKOYAY 2013-2014 Öyküleyici Anlatım (sayfa 110-122)

10. Sınıf Dil ve Anlatım Kitabı Cevapları EKOYAY 2013-2014 Öyküleyici Anlatım (sayfa 110-122)

HAZIRLIK
2. Metinde öyküleyici anlatıma yer verilmişse, olay, kişi, yer, zaman unsurları varsa bu metnin hikaye olma ihtimali yüksektir.

3.Yeni bulunan teknoloji bir ürüne isim verilirken o adın teknolojik buluşun özelliklerini karşılayacak şekilde olmasına dikkat edilir.

4. İsimler birer göstergedir. Bir kişinin ismi o kişinin bir göstergesidir.

SAYFA 112

1.etkinlik:
Öyküleyici anlatımın özellikleri:
Olay, kişi, yer, zaman unsurları vardır.
Okuyucuyu olay içinde yaşatmak amaçlanır.
Okurda merak duygusu uyandırmak amaçlanır.
Öyküleyici anlatımda anlatıcıların farklılığına göre üç bakış açısı vardır: a) ilahi anlatıcının bakış açısı b) Gözlemci anlatıcının bakış açısı c) Kahraman anlatıcının bakış açısı

2. etkinlik: “Bir Motorda Dört Kişi” adlı hikâye ile sınıfa getirdiğiniz hatıra, masal, tarihî metin örneklerini karşılaştırarak bu metinlerin ortak özelliklerini belirleyiniz.

3. etkinlik:

4.etkinlik:
Öyküleyici anlatımda olay, kişi, zaman, mekan ögeleri bulunur.

5. etkinlik:
SERİM: Dört kişinin bir motorda bir araya gelmesi
DÜĞÜM: Bu kişilerin yangın telaşıyla yaşadıkları
ÇÖZÜM: Sorun çözüldükten sonra bu dört kişinin sağ salim karaya çıkması

6. etkinlik: Bu kişilerin son vapuru kaçırmaları ve motor kiralamaları

SAYFA 113
7.etkinlik:

Tema: Hayata bakış açısı
Temayı yansıtmak üzere olay örgüsü kurgulanmıştır.

8. etkinlik:
Bu metinde yer alan kişiler, olayların yönlendirmesiyle bir araya gelmiş kişilerdir.

9. etkinlik:
Öyküleyici anlatımda okuyucuyu olay içinde yaşatmak amaçlanır. Olayla birlikte kişi, zaman, mekan unsurları vardır.

10. etkinlik:

Özel İsim	Cins İsim	Tekil İsim	Çoğul İsim	Topluluk İsmi	Somut İsim	Soyut İsim
Kalamış Adalar Moda Sokrat Büyükada Çamlıca	Deniz Güverte Kadın Pipo Motor Kaptan Rüzgâr	Delikanlı Kadın Kasap Filozof Minder Topuz	Şilteler Yolcular Etekler Sırtları Gözler Talebeler	Sınıf	Duman Ses Deniz Kadın Işık	Allah Zihin Şaşkınlık Korku Ümit Hiddet

 11. etkinlik

Dalgaların	çoğul
Şilteleri	çoğul
Gece	tekil
Adalar	çoğul
Işıldaklar	çoğul
Profesör	tekil

Bu kullanımlar, metinde anlatılmak istenen iletinin gerçe­ğe uygunluğunu sağlamış, böylece metinde bağdaşıklığı oluş­turmuştur.

SAYFA 115

12. etkinlik:
Tuhaf İnsanlar adlı hikâyede zaman "geçmiş zaman"dır. Olay, anlatıcı tarafından yaşanmış daha sonra aktarılmıştır.

13. etkinlik:

Metinde olay örgüsü istinkak hakimi olarak Antakya'ya atanan bir kişinin yangın muhbirini (yangın alarmını) çalıştırmak için fırsat kollamasıdır.
14. etkinlik:
Serim, düğüm, çözüm bölümleri farklı zamanlar içinde olmaktadır.
Anlatıcının yangın düğmesini görmesi  - serim
Öğleye kadar yangın muhbirinin.... cümlesiyle başlayan paragraftan itibaren düğüm bölümüne geçiliyor.
Pijamanın üstüne alelacele.. cümlesinden itibaren çözüm bölümü sayabiliriz.

SAYFA 116



15. etkinlik: “Bir Motorda Dört Kişi”, “Tuhaf İnsanlar” ve “Bin Boğalar Efsanesi” adlı metinlerde olay veya olay dizisini kimin anlattığını belirleyiniz. Anlatıcının özelliğine göre hangi bakış açısının kullanıldığını tabloya “X” ile işaretleyiniz.

	İlahi Bakış Açısı (Anlatıcı her şeyi bilir.	Kahraman Anlatıcının Bakış Açısı (Anlatıcı olayın kahramanlarından biridir.)	Gözlemci Bakış Açısı (Anlatıcı olayları dışarıdan gözlem­leyerek anlatmaktadır.)
Bir Motorda Dört Kişi			X
Tuhaf İnsanlar		X
Bin Boğalar Efsanesi	X

16. etkinlik:
Bir Motorda Dört Kişi: Anlatıcı olay örgüsünün dışında bir seyirci gibi gördüklerini aktarmaktadır.
Tuhaf  İnsanlar:Anlatıcı olayın kahramanıdır.
Bin Boğalar Efsanesi Anlatıcı, kişilerin iç dünyalarına kadar tüm ayrıntıları biliyor.

17. etkinlik:
Bir Motorda Dört Kişi: Çevre betimlemelerinden kişi betimlemelerine geçiş yapmış.
Tuhaf  İnsanlar Zaman değişiklikleri yapılmış.
Bin Boğalar Efsanesi Kahramanların durumlarını anlatarak olayları bağlamış.

Somut isimler: at, oba, at, yüz...
Soyut isimler: kötülük, insanlık, mutluluk

19. etkinlik:

Ceren ilk olarak gözlerini kaldırdı, ona insanca, belki biraz da dostça baktı bir an.

Ne yapabilirdi, kıvancını, mutluluğunu nasıl anlatabi­lirdi?

Soyut anlamlı kelimeler, metinde anlam derinliği sağlar, metne boyut kazandırır.

20. Bu metinlerde olay örgüsü ve öyküleyici ögeler, tema etrafında birleşmiş, temanın somut hale gelmesini sağlamıştır.

21. etkinlik:

Basit İsimler	Türemiş İsimler	Birleşik İsimler
gözlerini, kirpiklerini, atını, elimde, Sevda,	mutluluğunu, kötülük, soluğunu	Çukurova

22. etkinlik:

Cümleler	Belirtili isim tamlaması	Belirtisiz isim tamla­ması	Takısız isim tamlaması	Zincirleme isim tamlaması
Profesörün zihni tramvayda okuduğu bir makaleye takılmıştı.	isim + isim
Bordoya vuran küçük dalgaların serpintisi ara sıra muşamba şilteleri ıslatıyordu.	X		X
Sanki rüzgâr o boğucu dumanla beraber ölüm kor­kusunu da güvertenin üstünden silip qötürüvermişti.	X	X
Kadın, kaptan kamarasının kapısını açık bıraktığından şimdi dumandan göz gözü görmüyordu.				X

SAYFA 117

23. etkinlik:

• Sultan Abdülmecid’in tahta çıkması
• Kaptan-ı Derya Ahmet Fevzi Paşa’nın donanmayı Mısır'a kaçırması
• Hünkâr İskelesi Antlaşması’nın imzalanması
• Mısır Fermam’nın imzalanması
• Mehmet Ali isyam’nın sona ermesi
• Boğazlar Antlaşması’nın yapılması
• Kırım Savaşı'nın yaşanması
• Islahat Fermam’mn imzalanması
• Paris Kongresi’nin düzenlenmesi

24. etkinlik:

Donanma, sülale, grup, kongre

Bu kelimelerin bildirdiği anlamlarını çoğul şekilde kullanabiliriz.

Örnek: Donanma kelimesinin anlamları: 

Belli bir amaçla kullanılan gemilerin bütünü

denizcilik Bir devletin deniz kuvvetleri, armada  "belli bir amaçla kullanılan gemiler", "devletin deniz kuvvetleri" şeklinde çoğul olarak kullanabiliriz. Topluluk isimleri ifadeyi kısaltıp netleştirir. SAYFA 118 25. etkinlik:

“Ayının Kuyruğu” adlı metin, hayvanlar konuşturulduğu için kurgulanmıştır.

“İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı” adlı metin ise tarihi bilgi ve belgelere dayalı olduğundan yaşanmıştır.

DEVAMI