10. Sınıf Türk Edebiyatı Dersi 2. Dönem 1. Yazılı Soruları

10. Sınıf Türk Edebiyatı Dersi 2. Dönem 1. Yazılı Soruları

…………………..LİSESİ.................................EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI TÜRK EDEBİYATI DERSİ

10. SINIFLAR 2. DÖNEM 1.YAZILI SINAV SORULARIDIR.

                                     

                                                                                       GÜNÜMÜZ TÜRKÇESİYLE…

Esrârını dil zaman zaman söyler imiş                 Gönül, sırlarını zaman zaman söylermiş

Hengâme-i gamda dâstan söyler imiş                Gama düştüğü zaman destan söylermiş

Aşk ehli olup da mihnet-i hicrâne                       Aşık olup da ayrılık acısına

Ben sabr iderin diyen yalan söyler imiş             Ben sabrederim diyen yalan söylermiş

                                                 Azmizade Haleti

1)      Aşağıdaki soruları şiire göre cevaplayınız.(10P.)

Birim değeri:     Ve sayısı
Teması:
Uyak düzeni:
Ölçüsü:
Nazım şekli :

2) Yukarıdaki şiirin nazım şeklinin 2 özelliğini yazınız.(10p.)

1. Saçma ey göz eşkden gönlümdeki odlara su
   Kim bu denlü dutuşan odlara kılmaz çâre su  
(Ey göz! Gönlümdeki (içimdeki) ateşlere göz yaşımdan su saçma ki, bu kadar (çok) tutuşan ateşlere su fayda vermez.)

26..Ya Habiba’llah ya Hayre’l beşer müştakunam
   Eyle kim def’i humar içün içer meyhare su
(Ey Allah’ın sevgilisi, Ey insanların en hayırlısı! Susamışların sürekli su diledikleri gibi ben de seni özlüyorum)

30.Yümn-i na’tünden güher olmış Fuzûlî sözleri
Ebr-i nîsândan dönen tek lü’lü şeh-vâra su
(Seni övmenin bereketinden dolayı Fuzûlî’nin (alelâde) sözleri, nisan bulutundan düşüp iri inciye dönen su (damlası)  gibi birer inci olmuştur.)

32.Umduğum oldur ki rûz-ı haşr mahrûm olmayam
Çeşm-i vaslun vire men teşne-i dîdâra su
(O mahşer günü, güzel yüzüne susamış olan bana vuslat çeşmenin su vereceğini, beni mahrum bırakmayacağını ummaktayım.)

3a) Fuzuli'nin Su Kasidesi'nden alınan yukarıdaki beyitler, kasidenin hangi bölümünde yer alır?Beyitlerin karşısına yazınız.(5 p.)

   b) Yukarıdaki kaside kimin için yazmıştır? Su Kasidesi, konusuna göre hangi tür kasidelere girer? (5 p.)

4) Şiirde  aşağıdaki sanatları bulup açıklayınız.(10p.)

Ø  Teşbih :

Ø  Mübalağa:

Ø  Tenasüp:

Ø  Tezat:

Ø  Nida:

5) Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere gelecek uygun ifadeleri bulunuz.(10 p.)

Ø  16.yüzyılın “Şairler Sultanı” ünvanlı şairi………………………….. , Divan edebiyatının en güzel örneklerinden olan …………………………………………..’ni   Kanuni’nin ölümünden sonra yazmıştır.

Ø  Divan edebiyatında satirik(yergi) şiir türüne örnek olabilecek şiirlere………………………. denir.

Ø  Makalat ve Mantıku’t Tayr ……………………………… geleneği çevresinde oluşturulmuştur.

Ø  Ahmet Paşa  hapiste yazdığı ………………………….. kasidesiyle Fatih’in gönlünü almayı bilmiştir.

6) Aşağıdaki özellikleri ilgili olduğunu düşündüğünüz türün hizasına ile işaretleyiniz.(sadece bir ( x )(10p.)

ÖZELLİK	GAZEL	MESNEVİ	ŞARKI	MUHAMMES	TERKÎBİBENT	RUBAÎ	KASÎDE
Tek bentlik nazım türüdür.
Bentler beşlik şeklindedir.
Sadece Türk Edebiyat’ında var  görülen bir türdür.
Övgü ve yergi şiirleridir.
Vasıta beyti bentleri bağlar…
Bestelenmek için yazılır.
Beyit sayısı sınırsızdır.
Ömer Hayyam bu türün en ünlüsüdür.

     7)Aşağıdaki imgelerin ifade ettiği anlamı ve kullanılış şeklini tabloya yazınız.(10p.)

İMGELER	İFADE ETTİĞİ ANLAM	KULLANIŞ ŞEKLİ
Gül
servi
gülnâr
Âb-ı hayat
Zülf-i yâr

8) Nedim  ile ilgili bilgilerinizden 5 tanesini maddeler halinde yazınız.(10 p.)

 

9) 16. yy.da yaşamış divan edebiyatı büyük şairle­rindendir. Lirik şiirde öncüdür. Şiirlerini Azeri Türkçesiyle yazmıştır. Arapça, Farsça, Türkçe divanı olan tek şairdir.

Yukarıda tanıtılan divan şairimiz aşağıdaki­lerden hangisidir?

A) Baki B) Şeyhi C) Nef'î D)Fuzûli E) Nedim

b) Saki tut elim ki hasta halim

     Gam rehgüzerinde pa-malim

    Sensin meni mübtelaya gamhar

    Senden özge dahi kimim var

Bu parçanın nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kaside  B) Rubai C) Şarkı D) Mesnevi E) Gazel

10)  Musammat, en az üç mısralı bentlerden oluşan na­zım biçimlerine verilen genel addır.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi musammat değildir?

A) Terkib-i bent                              B) Murabba

C) Muhammes                               D) Şarkı

E) Mesnevi

b) Haddeden geçmiş nezaket yâL ü bal olmuş sana

    Mey süzülmüş şişeden ruhsâr-ı al olmuş sana

Bir gazelden alınan bu beyitten yola çıkılarak gazelle ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

A) Aruzun hangi kalıbıyla yazıldığına

B) Redife yer verilip verilmediğine

C) Kim tarafından yazıldığına

D) Matla beyti olup olmadığına

E) Makta beyti olup olmadığına