10. Sınıf Dil ve Anlatım Kitabı Cevapları EKOYAY 2013-2014 (sayfa 168-169)

10. Sınıf Dil ve Anlatım Kitabı Cevapları EKOYAY 2013-2014 (sayfa 168-169)
ANLAMA VE YORUMLAMA, ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME SORULARI


SAYFA 168
ANLAMA VE YORUMLAMA

2. Aşağıdaki cümlelerde yer alan zarfları bularak bunların cümleye kazandırdığı anlamları tartışınız. Ulaştığınız sonuçları açıklayınız.

• Bütün perdeleri tertemiz yıkadı. ( Durum zarfı - Eylemi durum yönünden etkilemiş. Yıkama eyleminin nasıl yapıldığını anlatıyor. Nasıl yıkadı?  - tertemiz yıkadı.)

• Borçlarını ödemek için gece gündüz çalışıyor. (Bu cümlede "borçlarını ödemek için" edat grubu zarf görevinde kullanılmış. Amaç- sonuç ilgisi kurmuş.  Cümledeki diğer zarf ise "gece gündüz" ikilemesidir. Zaman zarfı görevindedir.)

• Erken kalktım işime, şeker kattım aşıma. (Bu cümlede "erken" sözcüğü zaman zarfıdır. Yüklemi zaman yönünden etkilemiş, sınırlandırmıştır.)

• Olanları uzun uzun anlattı. (zaman zarfı)

• Böyle yaparsan borçlarını bitiremezsin. (durum zarfı)

• Sabaha kadar güzelce uyudu. (sabaha kadar: zaman zarfı)

• Öğretmenin söylediklerini tahtaya eciş bücüş yazdı. (durum zarfı)

• Başına gelenler onu çok üzdü. (azlık-çokluk zarfı)

4. Bugün çok sevinçliyim. ...... yarın...  iki yıl............. Çok..... ...... zor..... .....koşarak..... hemen..... .....kaç gün....

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

A) Aşağıdaki cümlelerin sonuna yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.

• Öğretici anlatımda gerçeklik ön plandadır. ( D )

• Öğretici anlatımla oluşturulmuş metinlerdeki bilgiler tartışmaya açıktır. ( Y )

• Öğretici metinlerde edebî sanatlardan faydalanılabilir. ( Y )

• Öğretici anlatımla oluşturulmuş metinler nesnel özellikler taşır. ( D )


B) Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri doldurunuz.

• Öğretici anlatımda.....bilgilendirme.........amaçlanır.

• Öğretici anlatımla oluşturulmuş metinlerde dil......göndergesel....işlevde kullanılır.

• Edebî metinlerde kelimeler soyut anlamda kullanılabilirken öğretici metinlerde .......somut..anlamda kullanılır.

C) Aşağıdaki çoktan seçmeli sorularda doğru seçeneği işaretleyiniz.


1. Aşağıdakilerden hangisi öğretici anlatımın özelliklerinden değildir?
A) Sözcüklerin genellikle gerçek anlamda kullanılması
B) Dilin göndergesel işlevde kullanılması
C) Öznel cümleler kullanılması
D) Bilgi verme amacıyla yazılması
E) Edebî sanatlara yer verilmemesi

CEVAP: C ( Öznel cümleler kullanılması)


2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf kullanılmamıştır?
A) Yedi sekiz gündür seni görmüyorum.
B) İçeri gir de bir şeyler ye.
C) Sevinçten ne yapacağını şaşırmıştı.
D) Kaç gündür beni neden aramadın?
E) Aşağı mahalleden buraya taşındık.

CEVAP: E (Aşağı mahalleden buraya taşındık.)


3. Aşağıdakilerin hangisinde cümlenin anlamını durum bakımından tamamlayan bir sözcük vardır?
A) Anlatılanları sessizce dinliyorduk.
B) Öğleyin bize geleceğini söylüyor.
C) Kimlik kartını cüzdanına yerleştirdi.
D) Bu yıl Ege kıyılarını gezmek istiyoruz.
E) Aşırı sıcaklardan çamların çoğu kurudu.
(ÖSS 1995)

CEVAP: A (Anlatılanları sessizce dinliyorduk.)

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde durum belirteci kullanılmamıştır?

A) Yenilikleri çabuk kapıyorlar.

B) Fabrikaları çok verimli çalışıyor.

C) Her gün okula yürüyerek gelir.

D) Evler, sokaklar, parklar pırıl pırıl.

E) Soruları kolayca çözebiliyoruz.

CEVAP: D (Evler, sokaklar, parklar pırıl pırıl.)

5. Aşağıdaki ikilemelerden hangisi farklı görevde kullanılmıştır?

A) Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden.

B) Sular sarardı yüzün perde perde solmakta.

C) Yavaş yavaş lambalar yanıyor evlerde.

D) Sepet sepet yumurtaları eve taşıdı.

E) Müzelerdeki eserler tek tek inceleniyor.

CEVAP: D (Sepet sepet yumurtaları eve taşıdı.)

D) Aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız.

1. Öğretici anlatımın hangi metin türlerinde kullanıldığını söyleyiniz.

ansiklopediler, ders kitapları, bilimsel yazılarda öğretici anlatım kullanılır.

2. Öğretici anlatımın dil ve anlatım özellikleri nasıl olmalıdır?

Öğretici anlatımda sözcükler gerçek anlamında kullanılır . Sanatlı anlatımdan uzak yalın bir dil kullanılır.