9. Sınıf Türk Edebiyatı MEB Yayınları Sayfa 74, 75 Cevapları

9. Sınıf Türk Edebiyatı MEB Yayınları Sayfa 74, 75 Cevapları
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME SORULARI

1. Ferdâ şiiri konusuna göre ne tür bir şiirdir? Bu şiirin tür özelliklerini gösteren dize örnekleri bulunuz. 

CEVAP: DİDAKTİK BİR ŞİİRDİR. METİNDEKİ BÜTÜN ÖGELER METNİN DİDAKTİK OLDUĞUNU GÖSTERMEKTEDİR.

2. Ferdâ şiirinin temasını bularak, “yıldırım”, “yükselme” ve “feyz” kelimelerinin şiirde hangi anlamlarda kullanıldığını belirleyiniz. Bu kelimelerin temayla ilişkisini sözlü olarak ifade ediniz.
CEVAP: FERDA ŞİİRİNİN TEMASI GENÇLİĞE YOL GÖSTERME ENDİŞESİDİR. ŞİİRDE YILDIRIM VE FEYZ KELİMELERİYLE BİLİM VE TEKNİK , YÜKSELME KELİMESİYLE İSE ÇAĞDAŞ ÜLKELER SEVİYESİNE ULAŞMA ANLATILMIŞTIR. BU KELİMELER TEMAYLA ÖRTÜŞMEKTEDİR.
 3. Manzume ve Şiir konusunda işlediğiniz metinlerden hareketle manzume ve şiir arasındaki ayırıcı özellikleri defterinize yazınız.
CEVAP:
MANZUME İLE ŞİİR ARASINDAKİ FARKLAR:
 Şiirde anlatılanları düz yazıyla ifade edemeyiz, manzumede anlatılanları düz yazıyla ifade edebiliriz.
Şiirde olay örgüsü yoktur, manzumede olay örgüsü vardır.
Şiirde bireysellik duygu ve çağrışım ön plandadır; manzumede toplumsal konular yaşanmış ya da yaşanabilecek olaylar dile getirilir.
 Şiirde çok anlamlılık ve imgeye ağırlık verilir,  manzumede sözcükler genellikle gerçek anlamında kullanılır. Manzumeler genellikle didaktik metinlerdir.

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME
1. Aşağıdaki cümlelerin karşısına yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
Manzum hikayelerde bir olay örgüsü vardır. (D )
Bireysellik, duygu ve çağrışım manzumelerin en önemli özellikleridir. (Y) Manzumelerin öğretici yönleri olduğu söylenebilir. ( D)

2. Aşağıda verilen tanımları karşılarındaki terimlerle eşleştiriniz.

3. Aşağıdaki cümlede boş bırakılan yere uygun kelimeyi yazınız. Manzumelerin sanatsal özellik taşıyanlarına MENSUR ŞİİR denir.

4. “Zafiyetten çiroza dönmüştü kurdun biri;
Köpekler, aksine semiz mi semiz.
Bu kurt bir gün bir köpeğe rastladı: İri
 Gözlü, besili bir köpek; tüyleri tertemiz.
'Atılıp bunu bir parçalamalı'
Diyordu içinden kurt cenapları
Boğuşmayı da göze almak lazımdı fakat,
Köpek derseniz kendini, hakikat
Koruyabilecek kadar anaçtı.”
La Fontaine çev.: Orhan Veli KANIK
“Besbelli ölümüm sabahleyindir,
İlk ışık korkuyla girerken camdan
Uzan, başucumdan perdeyi indir
Mum olduğu gibi kalsın akşamdan.”
Ahmet Kutsi TECER

Yukarıdaki şiirlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Her iki şiirde de kafiye kullanılmıştır.
B) Nazım türleri aynıdır.
C) Aruz ölçüsüyle yazılmışlardır.
D) Modern şiir geleneğine göre yazılmışlardır.
E) Ortak imgeler kullanılmıştır.

CEVAP: A

SAYFA 75 II. ÜNİTE ÖLÇME SORULARI

1.   “Çiğdem der ki ben âlâyım
Yiğit başına belayım"
Anonim
Aşağıdaki cümlelerin karşısına yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
Yukarıdaki dizelerde hüsnütalil sanatı vardır. (Y )
Yukarıdaki dizelerde intak (konuşturma) sanatı vardır. ( D)
Yukarıda dizelerde tecahülüarif sanatı vardır. (Y )

2.   “Uzak ülkeler çekmeli seni,tanımadığın insanlar
Bütün kitapları okumak,bütün hayatları tanımak
arzusuyla yanmalısın
Değişmemelisin hiçbir şeyle bir bardak su içmenin
mutluluğunu
Fakat ne kadar sevinç varsa yaşamak özlemiyle
dolmalısın
Ve kederi de yaşamalısın, namusluca, bütün benliğinle
Çünkü acılar da sevinçler gibi olgunlaştırır insanı
Kanın karışmalı hayatın büyük dolaşımına
Dolaşmalı damarlarında hayatın sonsuz taze kanı”
Ataol BEHRAMOĞLU

Yukarıdaki şiire göre aşağıdaki cümlede boş bırakılan yeri uygun şekilde tamamlayınız.
Konusuna göre, yukarıdaki şiirin türü
CEVAP: DİDAKTİK ŞİİR (ÖĞRETİCİ ŞİİR)

3.   “Ya buralardan ötesi, öteleri?
Nerelere doğru uzanır gider
Şu yollar, sizin gördüm, sizin bildim dediğiniz
Elvan ışıklı, üç beş meydanın ötesinden
Hangi labirentlere, hangi kör sokaklara?
Ve daha günün, ayın bile görmediği
 Hangi yeraltı yollarına ve daha nerelerden?
Kolay mı böylesi bir şehri tanımak öyle?
Kaldı ki sen...”
Zeki Ömer DEFNE

Yukarıdaki şiire göre aşağıdaki cümlede boş bırakılan yere uygun kelimeleri yazınız.
Yukarıdaki şiir edebiyatımızın MODERN ŞİİR geleneğine göre yazılmıştır.

4.   Aşağıdakilerden hangisi halk edebiyatı nazım şekillerinden biri değildir?
A)   Koşma
B)   Semai
C)   Türkü
D)   Kaside
E)   İlahi

CEVAP: D

5.   “Eğer Mecnun, eğer Leylâ
Eğer Vâmık eğer Azrâ
Eğer Kûh u eğer Sahrâ
Sana âşık, seni özler”
Anonim
Yukarıdaki dörtlüğe göre aşağıda boş bıra­kılan yere uygun kelimeyi yazınız.
Yukarıdaki dizelerde ozan, eski aşk hikâyele­rimizden hatırlatmalarda bulunuyor. Ayrılığı ve özlemi bu aşk hikâyeleriyle örtüştürerek çağrıştırıyor. Edebiyatımızda bu sanata TELMİH (HATIRLATMA) denir.
6.   “Sen esirliğim ve hürriyetimsin
Sen çıplak bir yaz gecesi gibi yanan etimsin.”
 Nazım Hikmet RAN

Yukarıdaki dizelerde aşağıdaki edebî sanat­lardan hangisi vardır?
A)   Tevriye
B)   Kinaye
C)   Tenasüp
D)   Telmih
E)   Tezat
cevap: E

7.   “Uçun kuşlar uçun doğduğum yere,
Şimdi dağlarında mor sümbül vardır.
Ormanlar koynunda bir serin dere,
Dikenler içinde sarı gül vardır.”
Rıza Tevfik BÖLÜKBAŞI
Yukarıdaki dörtlüğün teması aşağıdakilerden hangisidir?
A)   Doğa sevgisi
B)   Sevgili özlemi
C)   Vatan sevgisi
D)   Memleket özlemi
E)   Anne baba sevgisi

CEVAP: D

8.   “Bir avuç ışıktı incecik yüzü,
Gözleri geceler gibi derindi.”
Ahmet Muhip DIRANAS
Yukarıdaki dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A)   İmgelere yer verildiği
B)   Sade bir dil kullanıldığı
C)   Söz sanatlarına yer verildiği
D)   Hece ölçüsü kullanıldığı
E)   Kafiye kullanıldığı

CEVAP: E