26 Nisan 2015 Pazar

9. Sınıf Dil ve Anlatım Cevapları ADA Yayınevi SAYFA 160-161-162-163

Paragrafta Anlam ve Ana Düşünce SAYFA 160
HAZIRLIK
1.     Ana düşünce kavramını açıklayınız.

Paragrafın ana düşüncesi
Ana düşünce, yazarın paragrafı yazma amacıdır, okuyucuya vermek istediği mesajdır.

Her paragraf belli bir düşünce üzerinde temellendirilmiştir.
Ana düşünce paragrafta bulunan herhangi bir cümlede olabilir.
Ana düşünce, bazen paragrafın herhangi bir yerinde bir cümle olarak verilmez, paragrafın bütününe sindirilir.
Paragrafın ana düşüncesini belirlemek için yazarın parçayı hangi amaçla yazdığını bulmak gerekir.

Paragrafın ana düşüncesini belirlerken şunlara dikkat etmeliyiz:
Paragrafın ana düşüncesi genel ve kesin yargı bildirir.
Paragrafın bir kısmını bildiren cümleler ana düşünceyi vermez.
Ana düşünce, parçada en kapsamlı yargı biçimindedir.

2.     Okuduğunuz bir metnin ana düşüncesini nasıl belirlediğinizi söyleyiniz.
1.     sorudaki açıklamaları dikkate alarak bir metnin ana düşüncesini bulabilirsiniz.
Okuduğunuz bir metnin ana düşüncesini belirlerken “Paragrafta asıl anlatılmak istenen nedir?” sorusu sorularak paragrafta asıl anlatılan düşünce, durum, olayın ne olduğu belirlenir. Bu çıkarım, anlamlı bir cümle halinde ifade edilir. Böylece ana düşünce belirlenmiş olur.

SAYFA 162
Yaşama Zevki adlı metnin ilk paragrafında anlatılan konuyu söyleyiniz.
İlk paragrafta anlatılan konu “hayattan zevk almak”tır.

Şemada görüldüğü üzere dil ögeleri bir araya gelerek “hayattan zevk almak” bağlamı etrafında bir anlam bütünlüğü oluşturmuşlardır.

b. “Şu birkaç günlük ömrümüzü saadet içinde geçirmek hepimizin tek arzusudur.” cümlesi “mesut et­mek” söz grubu veya “zevk” kelimesi tek başına okuduğunuz paragrafın konusunu ifade edebilir mi? Yoksa her paragraf, yapısı ve ana düşüncesiyle bileşenlerine indirgenemeyen bir bütün müdür? Tartışınız. Ulaştığınız sonucu bir paragrafta bütünlüğü nelerin oluşturduğunu belirten bir ifade şeklinde defterinize yazınız.
Verilen cümle tek başına paragrafın konusunu ifade etmez. Sadece paragrafın konusuyla ilgili fikir verebilir. Kelime ve kelime grupları tek başına kullanıldığında bağlamdan uzak olacağı için paragrafın konusunu yansıtamayacaktır. Kısacası paragrafı oluşturan her birim paragraf içinde bir anlam değeri kazanır.

1.ETKİNLİK:
a.   “Yaşama Zevki” adlı metnin ilk paragrafındaki her cümleyi bir harfle belirtiniz. Aktarılmak istenen iletiyi, en kısa ve açık şekilde ifade eden ana düşünce cümlesinin ve diğerlerinin harflerini de belirleyerek aşağı­daki şemanın uygun bölümlerine yazınız.



b. Yaptığınız inceleme ve yukarıdaki şemadan yararlanarak bir paragrafta ana düşüncenin (anlamın) iletişime katılan öğelerin üstlendikleri rollerle nasıl bir ilişkisi olduğunu açıklayınız.
Ana düşünce, metindeki yapı ve almam birimlerinin okuyucuya iletmek istediği ortak düşüncedir.

3.       a. Yaşama Zevki adlı metnin birinci paragrafının iletisini, ne, kim, nerede, ne zaman, na­sıl, ne kadar gibi sorulara gerek duymadan (açıkça) belirleyebildiniz mi? Sözlü olarak ifade ediniz.
Metnin ilk paragrafında ileti açıkça belirlenebilmektedir. (İnsan, ömrünü mutlu bir şekilde geçirmek ister. İnsanın en büyük arzusu, hayatını mutlu bir şekilde yaşamasıdır.)
a.       Paragraftaki ana düşüncenin nasıl ifade edildiğini (dolaylı, doğrudan, nesnel, öznel) söyleyiniz.
Paragrafta ana düşünce öznel bir şekilde ifade edilmiştir.


SAYFA 163
2. ETKİNLİK:
Okuduğunuz metnin ilk paragrafının ana düşüncesini aşağıdaki şemanın ilgili bölümüne yazınız. Paragraftaki yardımcı düşünceleri de belirleyerek şemadaki boş bırakılan yerlere yazınız.

b. Okuduğunuz metnin ilk paragrafıyla ilgili tespitlerinizden yararlanarak yardımcı düşüncelerin; parag­rafın ana düşüncesi etrafında, onu değişik yönlerden destekleyen, tamamlayan, açıklayan ve doğruluğunu, yanlışlığını kanıtlayan cümle ve ifade kalıpları olduğu söylenebilir mi? Düşüncelerinizi sözlü olarak ifade ediniz.
Yardımcı düşünceler paragrafın ana düşüncesi etrafında , onu değişik yönlerden destekleyen, tamamlayan, açıklayan cümlelerdir.
3.ETKİNLİK:
Türkü ve kilim sevgimizin bir sağlam tarafı da bu sevginin Garp sanatının yeni gelişmeleriyle uzlaşmasıdır. Garp şiirinde folklor hiçbir zaman bugünkü kadar yer tutmamıştır. Garp resmi de düz ana renklere, keskin, göz alan şekillere doğru gittikçe kilimden zor ayırt edilecek soyut yahut yarı soyut eserler doğuyor. O kadar ki ressamlarımız Paris’te en yeni resim hareketlerini benimsedikleri ölçüde kilimlerimizin tadına varıyorlar. Nasıl oluyor da diyeceksiniz ileri bir sanat geri bir sanata dönüyor. Aslında bu bir dönüş değil eski bir değeri yeniye mal ediştir. Kilimle yeni resim, türküyle yeni şiir arasındaki benzerlik, penisilinle bir halk ilacı arasındaki benzer­lik cinsindendir. Birine gelenek ve görenek, ötekine bilim ve düşünce yoluyla varılıyor, orası öyle ama insanın sanat ve bilimde ilerleyişi, geçtiği yerlerden tekrar tekrar ve her seferinde başka başka anlayış ve niyetlerle geçmekle oluyor.
Okuduğunuz paragrafın ana düşüncesini ve yardımcı düşüncelerini belirleyerek aşağıya yazınız.
Ana düşünce:       Kilim sanatımız Batılı şiir anlayışıyla benzerlik gösterir.
Yardımcı düşünceler: Kilim sanatı, Batı sanatıyla uzlaşır. Batı şiirinde folklor günümüzde daha fazladır. Batı’nın sanatını benimseyen sanatçılar, kilimlerimizin tadına varıyorlar.


DİL VE ANLATIM KİTABI CEVAPLARI ADA YAYINLARI 12-89. SAYFALAR



9. Sınıf Dil ve Anlatım Cevapları  ADA Yayınevi  89. ve Sonraki Sayfalar İçin TIKLAYIN

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder