9. Sınıf Dil ve Anlatım Cevapları ADA Yayınevi SAYFA 42

9. Sınıf Dil ve Anlatım Cevapları ADA Yayınevi SAYFA 42

1. a. Kitabınızdaki 2. metinde İslami kültürün etkisini yansıtan kelimelerin altını çiziniz.

hamdederim, rahmetinden, hayır umarım, sena, kudret (Metindeki bu kelimeler İslam kültürünün etkisini yansıtmaktadır.


b.  Divan-ı Hikmet’ten alınan, kitabınızdaki metinde geçen bazı kelimeler ve bunların günümüzde­ki karşılıkları aşağıda verilmiştir. Bu kelimelerdeki ses değişimlerini inceleyiniz.
tübsiz ---  dipsiz
yalğuz ----  yalnız
tüştüm ---  düştüm

ol --- o
şaştı --- şaştı
yerge --- yere

tübsiz- dipsiz

t-d değişmesi var. Sözcük başındaki sert ünsüz yumuşamıştır.
Sözcük sonundaki yumuşak ünsüz (b) sertleşmiştir. (p)
İlk hecedeki ünlü daralmış. (ü-i)
Sözcüğe gelen ek küçük ünlü uyumuna önce uymazken sonra bu uyuma göre gelmiştir.

yalğuz -- yalnız
Sözcük ortasındaki ğ sesi n'ye dönüşmüş.
Küçük ünlü uyumu o dönemde dilimize tam yerleşmemiş. Sözcük sonradan küçük ünlü uyumuna uymuştur.

tüştüm - düştüm

t-d değişmesi var. Sözcük başındaki ünsüz yumuşamış.

ol -o
Sözcükteki l ünsüzü düşmüş.

yerge - yere
Yönelme hal eki önceden -ga/-ge şeklindeydi. Günümüzde g ünsüzü düşmüştür. (-a / -e)

c.  Karacaoğlan’m koşmasında anlamını bilmediğiniz kelime olup olmadığını belirtiniz. Şiirde ge­çen halk söyleyişlerini belirleyiniz.

kavil: sözleşme, anlaşma

Şiirdeki halk söyleyişleri: kömür gözlüm, çetin dert, ayrılık derdi, has bahçe, dolanıp gelmek, haberini almak, güller sokunmak

ç. “Şarkı” adlı şiirde günümüzde kullanılmayan kelime ve kelime grubu örnekleri var mı? Belirtiniz.
Yoktur
d.  Orhun Abideleri de dâhil olmak üzere kitabınızda okuduğunuz metinlerden yararlanarak Türk- çenin Anadolu’daki gelişimini ve kazandığı yeni özellikleri söyleyiniz. Tespitleri defterinize de not ediniz.


9. SINIF DİL VE ANLATIM DİĞER SAYFALARIN CEVAPLARI BURADA