9. Sınıf Türk Edebiyatı Kitabı Cevapları - Ekoyay - 2014-2015 - Sayfa 25

9. Sınıf Türk Edebiyatı Kitabı Cevapları - Ekoyay - 2014-2015 - Sayfa 25

5. “Birinci Düzce Ayaklanması” ve “Kalpaklılar” adlı metinden hareketle aşağıdaki yönerge­leri uygulayınız.
a) Metinleri yazılış amaçları bakımından karşılaştırınız. Elde ettiğiniz sonuçları sözlü olarak ifade ediniz.

Birinci Düzce Ayaklanması adlı metnin yazılış amacı tarihte meydana gelmiş bir olay hakkında bilgi vermektir.
Kalpaklılar adlı metnin yazılış amacı tarihi bir olayı ele alarak okuyucuyu olay içinde yaşatmak, bu olayla ilgili okuyucuya milli duyguları aktarmak, hissettirmektir.


b) Metinleri dil ve anlatım bakımından karşılaştırınız. Elde ettiğiniz sonuçları tahtaya yazınız.

Birinci Düzce Ayaklanması adlı metinde dil göndergesl işlevde, Kalpaklılar adlı metinde dil şiirsel işlevde ve heyecana bağlı işlevde kullanılmıştır.

Birinci Düzce Ayaklanması adlı metinde sözcükler gerçek anlamıyla kullanılmıştır, nesnel bir anlatım vardır.

Kalpaklılar adlı metinde yan ve mecaz anlamlı sözcüklere yer verilmiş. Olaylar kişilerin konuşmaları yoluyla yansıtılmış.

6. Daha önce inceleyip sınıfa getirdiğiniz değişik türdeki metinlerde, dilin farklı işlevlerde kul­lanılmasının sebeplerini açıklayınız.

Metnin amacına göre dilin işlevi de değişiklik gösterir. Bilgi verme amacıyla oluşturulan metinlerde dil göndergesel işlevde kullanılırken, estetik duyguları öne çıkaran metinlerde dil sanatsal (şiirsel) işlevde kullanılır.

Anlama - Yorumlama
1. “Dil” adlı metinde yer alan “Kısaca söylenecek olursa dil, aynı zamanda her yönüyle bir ulusun kültürünün de aynasıdır; insanın ve uygarlığın en önemli belirtisi ve aracı dildir.” yargı­sından ne anladığınızı sözlü olarak ifade ediniz.

Bu sözle dilin topluma ait ortak değerleri yansıtan, toplumun bütünlüğünü sağlayan bir araç olduğu ifade ediliyor. Dil, bir milleti diğer milletlerden ayıran en önemli unsurdur.

2. “Dil” adlı metinde yer alan “Dil, aynı zamanda her yönüyle bir ulusun kültürünün de ay­nasıdır; insanın ve uygarlığın en önemli belirtisi ve aracı dildir.” sözünü anlamı değişmeyecek şe­kilde yeniden ifade ediniz. Bir duygu, düşünce veya olayın ifade tarzının kişiden kişiye değişme­sinin sebeplerinin neler olabileceğini belirtiniz.

Örnek olarak: Dil, aynı zamanda her bakımdan bir milletin kültürünü de yansıtır. İnsanın ve medeniyetin en önemli göstergesi ve aracı dildir. şeklinde ifade edebiliriz. Kişinin dil birikimine, ifade kabiliyetine göre ifade tarzı da farklılık göstermektedir.