9. Sınıf Türk Edebiyatı 2. Dönem 2. Yazılı Soruları

1. “Sen  geldin diye..” cümlesi aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanırsa bir olgu, gerçek nedeninin dışında, güzel bir nedene bağlanmış olur?
a. Gözlerinin içi gülüyor.   b. Uyku gözlerine girmiyor
c. etekleri zil çalıyor.          d. Güneş erken doğuyor.

2.  Aşağıdaki tanımlardan hangisi yanlıştır?
a. Anlam bütünlüğü taşıyan ikiden çok mısra kümesine bent denir.
b. Mısra sonlarında, ayrı anlamdaki kelimelerdeki ses benzerliğine kafiye denir.
c. Divan şiirinde ve onun etkisinde kalan şiirlerde anlam bütünlüğü taşıyan iki mısraya beyit denir.
d. Ölçülü mısra kümeleriyle kurulan yazı şekline nazım, nazımla ortaya konmuş kısa eserlere dörtlük denir.
e. Ölçü ve uyak geleneğine bağlı olmayan yazılara nesir denir.
 3. “Çiçek açar domru domru dal verir
Kimi uzar bir birine el verir
Kimi meyve verir kimi gül verir
Kuşlar üstünde dillenir ağaçlar”
Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
a. “6+5” duraklı 11’li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
b. Doğayla ilgili gözlemler yansıtılmıştır.
c. “Dal, el, gül” sözcüklerindeki “l” ler yarım uyak oluşturmaktadır.
d. “Verir” sözcüğünün dize sonlarında yinelenmesiyle redif oluşturulmuştur.
e. Yalın, kolay anlaşılır bir dille söylenmiştir.
4.” Didaktik şiir, bir duyguyu iletmek, bilgi vermek
I                     II
amacıyla yazılan öğretici nitelikte şiirlerdir. Manzum
III
hikayeler ve fabllar da bu türün örnekleridir.”
IV                  V
Bu parçadaki bilgi yanlışlığının giderilmesi için altı çizili yerlerden hangisinde bir değişiklik yapılmalıdır ?
a. I        b. II              c. III              d. IV        e. V
5. Halk şiirimizin en yaygın nazım biçimi sayılan “koşma” için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
a. Her konuda söylenebildiği
b. Hecenin 11’li kalıbıyla oluşturulduğu
c. Nazım biriminin dörtlük olduğu
d. Söyleyenin belli olmadığı
e. Konularına göre adlandırıldığı
6. Divan edebiyatı ile halk edebiyatının karşılaştırılmasına ilişkin aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
a. Divan edebiyatında konu bütünlüğü yoktur, halk edebiyatında vardır.
b. Divan edebiyatında halktan uzak, ağır bir dil halk edebiyatında yalın bir dil kullanılmıştır.
c. Divan edebiyatında nazım birimi beyit, halk edebiyatında dörtlüktür.
d. Her ikisinde de dinle ilgili din dışı konular ele alınmıştır.
e. Divan edebiyatında kafiye ve ölçülere önem verilirken halk edebiyatında bunlar önemsenmemiştir.
7. “ Divan şairi; gazelin ilk beytinde sevgilisinin lütfuna teşekkür eder;  ikincisinde dünyanın durumunu beğenmez, üçüncüsünde kendi şairlik gücünü abartarak över; dördüncüsünde ilk beytinin tersine, sevgilisinin vefasızlığından yakınır, beşinci beytinde de kendi kendisine üçüncü gibi seslenerek , bir başkasının gazeline nazire söylediği için övünür. Onun için önemli olan, her beytin ikinci dizelerinin ilk beyitle uyaklı olmasıdır.
Bu parçada divan şairinin asıl eleştirilen yönü, aşağıdakilerden hangisidir?
a. Biçimsel öğeleri önemsememesi
b. Sevgili konusunda çelişki içinde olması
c. Övünürken aşırılığa düşmesi
d. Konu bütünlüğünü göz ardı etmesi
e. Duygularını abartarak yansıtması
8. Aşağıdakilerden hangisi “gazel”in özelliklerinden birisi değildir?
a. Arap edebiyatından alınmış olması
b. Beyitlerle ve “aa, ba, ca, ….” Uyak düzeniyle yazılması
c. Övmek ya da övünmek amacıyla yazılması
d. İlk beytinin “matla” son beytinin “makta” diye adlandırılması
e. En güzel beyte “beyt’ül gazel” denmesi
9. Aşağıdakilerden hangisi, mesnevi nazım biçiminin özellikleri arasında yer almaz?
a. Her beytinin kendi arasında uyaklı olması
b. beyitler arsında anlam birliğinin bulunması
c. Destanlar, aşk hikayeleri , din ve tasavvufla ilgili uzun soluklu konuların işlenmesi
d. Beyit sayısının 33 ile 99 arasında değişmesi
e. beş mesneviden oluşan yapıtların “hamse” adını alması
10.  I. Koşma ve türküden esinlenerek oluşturulmuştur.
II. En az  üç, en çok beş dörtlükten oluşur
III. Bestelenmeye elverişli aruz kalıbıyla yazılır.
IV. Üç ayrı uyak dizilişi vardır. Bu yönüyle de  koşmaya benzer
V. Genellikle din ve tasavvufla ilgili konuları işler
Divan edebiyatındaki “şarkı” nazım biçimiyle ilgili bu yargılardan hangisi yanlıştır?
a. I        b. II              c. III              d. IV        e. V